Key Takeaways:
-
- Er zijn drie soorten rechtsbijstandspersoneel, namelijk advocaten, rechtshulpverleners aan de basis en vrijwilligers voor rechtsbijstand. Onder advocaten vallen zowel particuliere advocaten van advocatenkantoren als bedrijfsjuristen van rechtsbijstandsinstellingen.
- De Wet op de rechtsbijstand geeft in strafzaken twee situaties aan waarin de rechtsbijstand op aanvraag kan worden verleend en moet worden verleend.
- In China verwijst 'advocaten van dienst' naar advocaten die door rechtsbijstandsinstanties worden gestuurd om zich bij rechtbanken, procuratoren, detentiecentra en andere plaatsen te vestigen om rechtsbijstand te verlenen aan een verdachte en/of beklaagde zonder wettelijke vertegenwoordiging.
Op 20 augustus 2021 heeft het Permanent Comité van het Nationale Volkscongres, de Chinese wetgevende macht, de Rechtsbijstand (法律援助法).
Daarvoor had China al een systeem voor rechtsbijstand opgezet. In 1996 noemde China voor het eerst rechtsbijstand bij de herziening van de wet op strafvordering (刑事诉讼法). In 2003 heeft de Raad van State het 'Regeling Rechtsbijstand' (法律援助条例) opgesteld, een bestuursreglement om duidelijk te maken hoe de overheid rechtsbijstand verleent aan de betrokken partijen.
Dit keer heeft de wetgever een wet op de rechtsbijstand geformuleerd, om meer middelen naar dit terrein te kanaliseren.
Met in totaal 71 artikelen treedt op 1 jan. 2022 de Wet op de Rechtsbijstand in werking. De hoofdlijnen van deze wet zijn als volgt:
1. Wat is rechtsbijstand?
De term "rechtsbijstand" die in deze wet wordt genoemd, verwijst naar het gratis verlenen van juridische diensten, zoals juridisch advies, vertegenwoordiging, strafrechtelijke verdediging, rechtsbijstand van dienstdoende advocaten, door de staat aan behoeftige burgers die aan de wettelijke voorwaarden voldoen. (Artikel 2)
2. Wie regelt de rechtsbijstand?
De gerechtelijke administratieve dienst van de lokale overheid zal een rechtsbijstandsbureau oprichten dat verantwoordelijk wordt voor de rechtsbijstand. (Artikel 12)
Het werk van het bureau omvat drie aspecten:
(i) het aanvaarden en behandelen van verzoeken om rechtsbijstand;
(ii) het aanstellen van personeel om rechtsbijstand te verlenen;
(iii) het betalen van subsidies voor rechtsbijstand aan rechtsbijstandspersoneel.
3. Wie treden op als rechtsbijstandsmedewerkers?
Er zijn drie soorten rechtsbijstandspersoneel: advocaten, rechtshulpverleners en vrijwilligers voor rechtsbijstand. (Artikel 12)
Onder advocaten vallen zowel particuliere advocaten van advocatenkantoren als bedrijfsjuristen van rechtsbijstandsinstellingen.
Basisjuristen zijn een speciaal soort beoefenaars van juridische beroepen. Het zijn geen advocaten, maar ze kunnen in sommige opzichten als advocaat werken, zoals het vertegenwoordigen van cliënten in rechtszaken. Dit beroep bestaat sinds de jaren tachtig, voornamelijk om te voorzien in de behoeften van juridische diensten in gebieden zonder voldoende advocaten.
Vrijwilligers voor rechtsbijstand zijn voornamelijk personeel en rechtenstudenten die zich bezighouden met juridisch onderwijs en onderzoek aan hogescholen, universiteiten en wetenschappelijke onderzoeksinstellingen. (Artikel 17)
Op dit moment is er nog steeds een tekort aan particuliere advocaten in veel economisch onderontwikkelde gebieden in China, dus er zijn niet genoeg particuliere advocaten voor rechtsbijstand.
Daarom breidt de wet op rechtsbijstand enerzijds de bron van rechtsbijstandspersoneel uit en bepaalt anderzijds dat advocatenkantoren, lokale juridische dienstbureaus, advocaten en lokale juridische dienstverleners verplicht zijn rechtsbijstand verlenen volgens de wet.
De Wet rechtsbijstand benadrukt echter ook dat: ten eerste de gerechtelijke administratieve dienst voorrang moet geven aan privaatrechtelijke advocatenkantoren bij overheidsopdrachten (artikel 15); ten tweede zullen rechtsbijstandsinstanties in strafzaken die levenslange gevangenisstraf en doodstraf inhouden, particuliere advocaten aanstellen met meer dan drie jaar relevante praktijkervaring voor verdachten. (Artikel 26)
4. Wat voor juridische diensten kunnen rechtsbijstandsmedewerkers verlenen?
Rechtsbijstandsdiensten omvatten:
(1) Juridisch advies;
(2) Opstellen van juridische documenten;
(3) strafrechtelijke verdediging en vertegenwoordiging;
(4) Gerechtelijke en niet-gerechtelijke vertegenwoordiging in civiele, administratieve en staatsschadevergoedingszaken;
(5) Juridische bijstand van dienstdoende advocaten;
(6) Arbeidsgeschilbemiddeling en arbitragevertegenwoordiging;
(7) Overige omstandigheden bepaald door wetten, voorschriften en regels. (Artikel 22)
5. Wanneer kan een verdachte/beklaagde rechtsbijstand krijgen in strafzaken?
De Wet op de rechtsbijstand geeft in strafzaken twee situaties aan waarin de rechtsbijstand op aanvraag kan worden verleend en moet worden verleend.
(1) Bepaling op aanvraag
In deze situatie kan de verdachte/beklaagde wel rechtsbijstand aanvragen, maar de Staat hoeft deze niet per se te verstrekken.
Ten eerste, als een strafrechtelijke verdachte of beklaagde in een strafzaak om financiële of andere redenen geen advocaat voor de verdediging heeft toevertrouwd, kan hij of zijn naaste familieleden rechtsbijstand aanvragen bij rechtsbijstandsinstanties. (Artikel 24)
Ten tweede kunnen partijen in andere zaken (zoals het verzoeken om betaling van staatscompensatie, sociale verzekeringen, alimentatie, arbeidsloon) naast strafzaken aan specifieke voorwaarden voldoen en financiële moeilijkheden hebben, dan kunnen zij ook rechtsbijstand met rechtsbijstand aanvragen agentschappen. (Artikel 31)
(2) Voorziening op verplichte basis
In deze situatie moet de Staat rechtsbijstand verlenen aan de verdachte/verdachte.
Ten eerste, als een verdachte of beklaagde in een strafzaak behoort tot een van de volgende personen en geen advocaat ter verdediging heeft toevertrouwd, zullen de rechtbank, het parket en/of het openbare veiligheidsorgaan de rechtsbijstandsinstantie op de hoogte stellen om een advocaat aan te wijzen voor hem/haar.
l. minderjarigen;
ii. Personen met visuele, gehoor- en spraakbeperkingen;
iii. Volwassenen die hun gedrag niet volledig kunnen herkennen;
NS. Personen die kunnen worden veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf of de doodstraf;
v. Beklaagden in doodstrafzaken die rechtsbijstand aanvragen;
vi. Beklaagden van een zaak die bij verstek is berecht;
vii. Andere personen gespecificeerd door wet- en regelgeving. (Artikel 25)
Ten tweede, als de verweerder of verweerder in een verplichte medische zaak geen ad litem-agent toevertrouwt, stelt de rechtbank de rechtsbijstandsinstantie op de hoogte om een advocaat aan te stellen om hem/haar rechtsbijstand te verlenen. (Artikel 28)
6. Wat is de advocaat van dienst?
De term "advocaat van dienst" verwijst naar advocaten die door rechtsbijstandsinstanties worden uitgezonden om zich te plaatsen bij rechtbanken, procuratoren, detentiecentra en andere plaatsen om rechtsbijstand te verlenen aan een verdachte en/of beklaagde zonder wettelijke vertegenwoordiging. (Artikel 14)
De rechtbank, het parket en het openbare veiligheidsorgaan moeten de verdachte en/of beklaagde zonder wettelijke vertegenwoordiging informeren over zijn/haar recht om de dienstdoende advocaat te ontmoeten. (Artikel 37)
Foto door neil thomas on Unsplash
Medewerkers: CJO-team medewerkers
